ساختن گرایی (    constructivism  )
پایه گذاران این نظریه : دیویی ،پیاژه،ویگوتسکی،برونرو ازوبل

?             نوعی فلسفه ی یادگیری است که به موجب آن انسان با بهره گیری از تجارب قبلی ، شناخت خود را از جهان می سازد .

 ?                اصول ساختن گرایی بر پایه ی آگاهی از یادگیری استوار است و پیام اصلی آن این است که دانش به یادگیرندگان منتقل نمی شود ، بلکه یادگیرندگان دانش خود را برای خود می سازند .

?              در واقع یادگیری ساختن گرا فرایندی پویا و درونی است که طی آن فراگیران به شکلی فعال و با ارتباط دادن اطلاعات جدید به آن چه قبلا آموخته اند دست به ساخت دانش می زنند .

?             هدف نهای ساختن گرایی :

?             حمایت از دانش آموزان است تا آنها را به متفکرانی خلاق و حل کننده ی مسایل تبدیل کند . دانش آموزانی فکور که قدرت شناخت و استفاده از آموخته های خود را دارا باشند .

?             پشتوانه یادگیری ساختن گرا ،تجارب مختلف و تعاملات اجتماعی است . نه تمرینات نامنظم و از بر کردن های طوطی وار .

?             وظایف معلمان در جهت تحقق این نظریه :

?             معلمان راهبردهای آموزشی را متناسب با نیاز و پیش دانسته های دانش آموزان انتخاب می کنند . آنان دانش آموزا را ترغیب و راهنمایی می کنند که خودشان اصول و قواعد را کشف و به طور فعال درباره ی موضوعات بحث کنند .

?             این نظریه در سراسر فرایند یادگیری ، بر مهارت در حل مسئله ، تفکر انتقادی ، تجزیه و تحلیل ، افرینش و ارزشیابی تاکید می کند .

?             تدریس ساختن گرا :

·          در تدریس ساختن گرا ، بر خلاف تدریس رفتارگرا هدف انتقال اطلاعات نیست . بنابراین به منظور فراهم نمودن زمینه برای تولید دانش توسط فراگیران از رویکردهای اکتشافی ، همیاری و حل مسئله و فعالیت هایی مانند: فعالیت های مشاهده ای ، آزمون فرضیه ، گردش علمی و ... استفاده می شود

·          در تدریس ساختن گرا ، از مواد آموزشی استفاد می شود که فراگیران بتوانند با آن ها به دست ورزی بپردازند ، یا از آن ها برای برقرار تعامل با محیط بهره گیرند .  

·          در تدریس ساختن گرا ، کنترل و نظارت بر فرآیند یادگیری به فراگیران سپرده می شود . در واقع شکلی از اکتشاف هدایت شد وجود دارد تا یادگیرندگان با راهنمایی معلم ، فرصت کشف فعال ، کاوشگری ، بحث و گفت وگو، ارزیابی نقطه نظرات واستدلال و تبادل عقیده را پیدا کند .  

·          در تدریس ساختن گرا ، یادگیری مشارکتی و جمعی مورد تشویق و حمایت قرار می گیرد . کلاس های درس ساختن گرا غالباً جوی شبیه کارگاه آموزشی دارند . در تدریس ساختن گرا دانش آموز از گروه می آموزد و به گروه یاد می دهد و تعاون همکاری را به عنوان یک اصل مسلم در یادگیری می پذیرد.  

·          در تدریس ساختن گرا ، هدف به وجود آوردن لحظه ی « آهان » است . لحظه ای که فراگیر ناگهان کلمه ی «فهمیدم » را بر زبان می آورد. فرآیند پرورش چنین درک و فهم هایی در زمانی طولانی تر از مان پیش بینی شده پیش می رود.

·         ریافت دانش آموزان از مفاهیم یا اصول ، معلم آنان را به شرح و بسط یافته های ذهنی شان هدایت می کند.

·         در تدریس ساختن گرا ، اختیارات یادگیری ویژه ای به دانش آموزان داده می شود و کاوشگری از طریق همیاری بیش ترین سودمندی را عاید می کند .

?            ارزشیابی با رویکرد ساختن گرایی

ü      در رویکرد ساختن گرایی ، به جای ارزشیابی محصول ، فرآیند ساخته شدن محصول و تولید دانش ارزیابی می شود . در واقع ارزشیابی از این که فراگیران چگونه به ساختن دانش می رسند ، مهم تر از ارزشیابی فرآورده های یادگیری است .

ü      در رویکرد ساختن گرایی ، معلمان از طریق چک لیست و با مشاهده ی فراگیران در حین ساختن چیزی ، انجام تحقیق و همکاری و همیاری با هم کلاسی، به گردآوری اطلاعات اقدام می کنند.

ü       در رویکرد ساختن گرایی ، معلمان مجموعه یا گزیده ای از کارهای فراگیران را در طی یک دوره و نیز محصولات و فرآیندهایی که نشانگر گرایش های فردی فراگیر است را نگه می دارند (ارزشیابی پوشه ای )

ü      در رویکرد ساختن گرایی ، معلمان برای فعالیت های پروژه ای اهمیت زیادی قائلند و از فراگیران می خواهند نمایشگاهی از عملکردهای خود را در معرض دید سایرین قرار دهند . این کار به طرق گوناگون ، نشان می دهد که دانش آموزان چه می دانند و قادر به انجام چه کاری هستند .

ü      بسیاری از معلمان از والدین دانش آموزان می خواند درباره ی کار فرزندانشان اظهارنظر کرده و آن را ارزشیابی کنند . همچنین این معلمان عموماً از دانش آموزان می خواهند دست به « خودارزشیابی» بزنند .

ü      در رویکرد ساختن گرایی از آزمون های باز پاسخ و عملکردی برای ارزشیابی دانش آموزان استفاده می شود .

ü       در رویکرد ساختن گرایی ،معلمان اندازه ی اثرگذاری تمرین های ارائه شده برای دانش سازی را می سنجد وانتظارات به وجود آمده را بررسی می کنند.

ü       در رویکرد ساختن گرایی، ارزشیابی با تدریس درهم آمیخته است و با مشاهدات معلم و به کارگیری روش ها و ابزارهای جدید صورت     می گیرد.

ü      در رویکرد ساختن گرایی، لازم است معلم مهارت های اکتسابی و کیفی سازی دانش آموزان را بیازماید تا از تغییرات پدیدآمده در تفکرات و میزان تسلط بر مهارت ها آگاهی یابد و بازخوردی هم به فراگیرندگان عرضه کند .

در رویکرد ساختن گرایی، مطلوب ترین حالت آن است که ارزشیابی از یادگرفته های دانش آموزان باتوجه به نحوه ی عملکرد آن ها در محیط های واقعی انجام پذیرد زیرا با فرض آن هک یادگیری ساخت گرایانه برای یادگیری دانش پیشرفته مناسب است . ارزشیابی یادگیری باید معطوف به نحوه ی حل مسئله یادگیرندگان در محیط های واقعی

ادامه مطالب را در قسمت 3بخوانید

تهیه کننده علیرضا کریم آبادی مدر س کلاسهای ضمن خدمت سبزوار