الگوی پیش سازمان دهنده چیست |
یادگیری معنا دار چیست ؟
اگربخواهیم مطلبی را بر اساس الگوی پیش سازمان دهنده تدریس کنیم باید آن را به مطالب گذشته ای که در آن زمینه دانش آموز دارای ساخت شناختی است ربط دهیم به این یاد گیری ((یادگیری معنا دار ))گوییم ، بنابر این در یادگیری معنادار مفاهیم جدید ریشه در مفاهیم گذشته دارد و بر اساس آن بنا می شود
مراحل اجرای الگوی پیش سازمان دهنده
نخستین گام در اجرای این الگو ارائه پیش سازمان دهند ه است ، که باید از مبحث درس جدید کلی تر باشد . گام دوم ارائه مطالب جدید است . گام سوم ارائه مثال ها و نمونه های ملموس و مرتبط با پیش سازمان دهنده می باشد . مثلا اگر قرار باشد اندام های تولیدمثل درگیاهان را تدریس کنیم نباید مستقیما درس را بیان کنیم بلکه ابتدا باید درس را با مفهوم کلی تولید مثل جانداران آغازکنیم و سپس موضوع اصلی درس را تشریح نماییم و در پایان تصاویری از پرچم و مادگی(اندام تولیدمثل در گیاهان ) چند گیاه معروف را به طرق مختلف به دانش آموزان نشان دهیم . در واقع معلم با بیان تولید مثل جانداران پایگاهی ذهنی برای فهم درس جدید در ساختار شناختی دانش آموزان ایجاد می کند . این پایگاه همان پیش سازمان دهنده است.
چگونگی ارتباط معلم وشاگردان در الگوی پیش سازمان دهنده
در این الگو معلم نقش ارائه کننده مفاهیم پیش سازمان دهنده و مطالب درسی را دارد و دانش آموزان دریافت کننده و پذیرنده . مهمترین نکته این است که معلم مناسبترین پیش سازمان دهنده (مفهوم کلی ) را انتخاب نماید نکته دیگر اینکه اطمینان حاصل کند که شاگردان پیش سازمان دهنده را درک کرده اند و می توانند آن را به مطالب درس جدید ربط دهند . البته معلم می تواند برای اثربخشی بیشتر ، فعال کردن کلاس و برانگیختن ذهن دانش آموزان از وسایل مختلف آموزشی کمک گیرد و یا با طرح پرسش های مناسب شاگردان را درفرآیند یادگیری – یاد دهی شریک کرده و تشویق نماید .
محاسن و محدودیت های الگوی پیش سازمان دهنده
الگو ی مذکور در نظام های آموزشی فقیر که معلمانی با تجربه ولی امکانات محدود دارند الگوی مناسبی است . در این الگو از یک زمان محدود آموزشی بیشترین بهره برداری می شود نیز به علت برنامه ریزی دقیق از اتلاف وقت جلو گیری می گردد.
متاسفانه در الگوی فوق تمام تصمیمات توسط معلم گرفته می شود وشاگردان در انتخاب موضوع ،نوع فعالیت ، وسرانجام در طرح و اجرا ی برنامه های آموزشی نقشی ندارند . درالگوی پیش سازمان دهنده نیازها وعلایق و تواناییها ی شاگردان کمتر مورد توجه قرار می گیرد گرچه این الگو برای تدریس دروس نظری است.