تکلیف درسی
در واقع، تکلیف دادن یعنی فراهم کردن موقعیتها و فرصتهای مناسبی که در آن دانشآموزان به تقویت و بسط دانشها و مهارتهای خود میپردازند و این خود، تجربهی جدیدی است که بر اساس تجربیات قبلی پایه گذاری می شود در نتیجه، ارتباط بین دانش گذشته و تجربیات جدیدِ یادگیری را معنی دار می سازد. بدون شناخت صحیح از تجربیات قبلی، یعنی، ضعفها و قوتهای یادگیری در مراحل قبل، نمی توان تکلیف مناسب طراحی نمود. این موضوع ارتباط محکم بین جریان یاددهی یادگیری و جریان ارزرشیابی را نشان می دهد.
مراحل طراحی تکلیف درسی
• نخست، هدف باید مشخص شود. این هدف باید با تحلیل و تفسیر اطلاعات به دست آمده از عملکرد دانشآموز یا گروهی از دانش آموزان تعریف شود.یعنی باید در راستای اصلاح ضعف یا بهبود و ارتقای توانایی خاصی باشد.
• دوم، فعالیت مناسبی را برای دانش آموز تعریف شود. این فعالیت باید با هدف، ضعف و توانایی دانش آموز یا گروهی از دانش آموزان متناسب باشد.
• سوم، دانشآموز یا دانش آموزان، افراد ذینفع و همکار ، مانند والدین و یا همکلاسیها را توجیه کنید.
• چهارم، روند اصلاح و بهبود عملکرد دانش آموز بررسی شود.
انواع تکالیف
از نظر اجرا
? 1ـ تکالیف عمومی :
تکالیفی که برای تمامی دانش آموزان کلاس در نظر گرفته می شود
? 2- تکالیف انفرادی:
این تکالیف براساس شناخت معلم از ویژگی های دانش آموز ارایه می گردد وجود تفاوت های فردی در بین دانش آموزان این دسته از تکالیف را ضروری می نماید.
3ـ تکالیف گروهی:
? فعالیت گروهی در کلاس درس امروزه بسیار مورد اقبال معلمان است معلمان تلاش می کنند تعداد محدودی از بچه ها را در یک گروه خاص سازمان داده و آن ها را برای انجام فعالیت ها خاص به مشارکت وادار کنند تکالیف گروهی براساس نوع گروه و هدف گروه ارایه می گردد مهم این است که تکالیف گروهی بایستی قابلیت انجام گروهی را نیز داشته باشد و آنها را به تعامل و همفکری وا دارد.
تکالیف درسی از نظر محتوا
الف- تکالیف تمرینی
این نوع تکالیف، قدیمی ترین ورایج ترین تکالیف درسی در مدارس هستند. معمولاً به صورت کتبی و برای تثبیت یادگیری به روش تکرار و تمرین اجرا میشود. این تکالیف در صورت کثرت استفاده، ملالانگیز وخسته کننده است و اگر بیش از حد استفاده شود، همان مشق های پرمشقتی است که همهی ما تجربهی آن را در ذهن داریم.
2- تکالیف آماده سازی
این گونه تکالیف بیشتر برای درس های روزهای بعد به کار میرود. مثلاً اگر قرار است هفته ی آینده، درس گیاهان تدریـس شـود شما میتوانید از پیش به دانشآموزان خود بگویید که بخش گیاهان را ورق بزنند یا این که تعدادی برگ یا دانهی گیاهان را جمعآوری کنند و به کلاس درس بیاورند و یا تکالیفی شبیه این را اجرا کنند. شما با این کار درآنها برای فهم درس جدید آمادگی ایجاد کرده اید.
3- تکالیف امتدادی و بسطی (کاربردی)
این نوع تکالــیف شاگردان را از سطح کلاس بالاتر میبرد و دانش و مهارت و تجربهی آنها را توسعه میدهد. این تکالیف میتواند به صورت پروژه به دانشآموزان، ارائه شود. مثلاً به دانشآموزان گفته شود که در کتابخانه کتابی دربارهی سنگ ها پیدا کنند و قسمت هایی از آن را به کلاس ارائه دهند.
4- تکالیف خلاقیتی
معلم با ارائه ی این نوع تکالیف دانشآموزان را وادار می کند با روش و راه جدیدی کاری را عملی سازند یا اثر کاملاً جدیدی از خود ارائه دهند. در درس هنر و بنویسیم این تکالیف جایگاه خاصی دارد.